Technologie łatwe pożądane – czyli budowanie z betonu komórkowego

Beton komórkowy jest materiałem, który jest bardzo chętnie stosowany. Od wielu lat to najpopularniejszy materiał ścienny używany w Polsce i w Europie. Materiał ten pozwala w prosty sposób i szybko realizować wszelkiego rodzaju budynki. Przy zastosowaniu tego materiału, by wykonać precyzyjnie ściany nie są wymagane od wykonawców żadne specjalne umiejętności. Murowanie na cienką spoinę precyzyjnych elementów murowych, poddających się łatwej obróbce jest o wiele łatwiejsze niż murowanie z materiałów trudnych w obróbce lub do których stosuje się zaprawy tradycyjne lub lekkie. Łatwe budowanie w obecnych czasach, w których brakuje wykwalifikowanych wykonawców jest wyjątkowo pożądane.

Szczególnie polecane jest budowanie w systemie, w którym stosuje się nie tylko bloczki, czyli podstawowe elementy murowe, ale również stosuje się nadproża, kształtki U oraz chemię budowlaną w postaci zapraw murarskich, tynków, systemów ociepleń i innych elementów uzupełniających. Takie rozwiązanie oferuje SOLBET, czyli elementy murowe z betonu komórkowego oraz chemia budowlana od jednego producenta. Prosty w wykonawstwie system i szeroka oferta, to charakteryzuje system SOLBET. W efekcie inwestorzy otrzymują formułę budowania energooszczędnych budynków i trwałych budynków.

Podstawowe cechy betonu komórkowego

Beton komórkowy, nazywany również (suporeksem, siporeksem, porobetonem, gazobetonem) posiada pewne właściwości wiodące, które determinują pozostałe cechy. Dla betonu komórkowego takimi właściwościami są jednorodność i duża porowatość. To jedyny konstrukcyjny materiał budowlany, który łączy w sobie takie cechy, jak wytrzymałość na ściskanie umożliwiającą stosować go do wykonania konstrukcji różnorodnych budynków, przy zachowaniu wysokiej izolacji termicznej.

Beton komórkowy jest materiałem, który wpisuje się w zasady zrównoważonego rozwoju. Dotyczy to każdego etapu budowy: od pozyskania surowców potrzebnych do produkcji betonu komórkowego, produkcji materiałów, transportowania wyrobów, budowy oraz eksploatacji budynku i zdeponowania materiału po ew. rozbiórce budynku. Produkcja ABK pochłania najmniej energii, spośród produkowanych obecnie materiałów budowlanych. Niewielka masa betonu komórkowego pozwala zoptymalizować transport. Energooszczędność zauważalna jest również w trakcie budowy, przy łatwym murowaniu, niewielkiemu nakładowi robót i szybkości budowy. Energooszczędność przy użytkowaniu budynków z betonu komórkowego wynika z wysokiej izolacyjności cieplnej. Powierzchnia ściany z betonu komórkowego jest zawsze miła w dotyku (jak drewno) tzn. nie promieniują chłodem, co znakomicie wpływa na samopoczucie i komfort cieplny użytkowników.

Beton komórkowy jest materiałem jednorodnym. Oznacza to, że wszystkie parametry fizyczne materiału (np. izolacyjność cieplna, akustyczna, wytrzymałość na ściskanie) we wszystkich kierunkach są takie same. Jednorodność materiału to duża zaleta, ponieważ jego cechy są jednakowe niezależnie od kierunku rozpatrywania elementu murowego. Powoduje to, że materiał ten jest „technicznie przewidywalny”. Elementy murowe z ABK to bloczki, czyli elementy pełne (nie pustaki). Oznacza to, że wszystkie parametry muru wykonanych z bloczków z ABK, w każdym kierunku są takie same. Izolacyjność cieplna, wytrzymałość na ściskanie, izolacyjność akustyczna jest taka sama w poprzek ściany, jak i wzdłuż i wszerz. Nie ma efektu ścian z materiałów niejednorodnych (np. z pustaków), w których niepożądane zjawiska takie, jak przewodzenie cieplne, przenoszenie dźwięków, inna wytrzymałość na ściskanie, mają miejsce w różnych kierunkach w przekroju ściany.

Jeśli chodzi o porowatość, to decyduje ona o tym, że beton komórkowy jest materiałem lekkim. Dla porównania jego ciężar objętościowy wynosi od 400 do 700 kg/m³, natomiast betonu zwykłego 2400 kg/m³. Porowata struktura materiału powoduje, że materiał jest bardzo dobrym izolatorem cieplnym. O skali porowatej struktury niech świadczy fakt, że na jeden metr sześcienny szkieletu materiałowego przypada aż pięć metrów sześciennych powietrza. Zatem porowatość wynosi około 80%. Szkielet materiałowy struktury betonu komórkowego jest wystarczająco mocny, by był materiałem konstrukcyjnym. Stosuje się go do budowy różnego rodzaju budynków. Można z niego budować ściany konstrukcyjne w budynkach wielokondygnacyjnych. Zakres wytrzymałości na ściskanie dla betonu komórkowego wynosi od 2 MPa do 5 MPa, (1MPa to 100 ton na m²).

Dylemat: jakie bloczki z betonu komórkowego na ściany budynku jednorodzinnego?

Podstawowym dylematem jest wybór materiału na dom. Jeśli budynek jest zaprojektowany ze ścianami zewnętrznymi z ociepleniem, to na ściany nośne zewnętrzne stosuje się bloczki SOLBET Optimal Plus lub bloczki Optimal o klasach gęstości 500 lub 600. Zazwyczaj warstwa konstrukcyjna ścian z ociepleniem ma 24 lub 25 cm grubości. Dlatego stosuje się bloczki o szerokości 24cm. Nazwa handlowa Optimal Plus oznacza, że bloczki mają wyprofilowane powierzchnie czołowe (czyli boczne) na pióra i wpusty wraz z uchwytami montażowymi. Bloczki te muruje się z wypełnionymi spoinami poziomymi i bez wypełniania spoin pionowych. Ale uwaga!, wszystkie spoiny pionowe, w miejscach, w których nie ma połączenia na pióra i wpusty spoiny pionowe należy wypełnić zaprawą murarską. To są miejsca w narożach ścian oraz w miejscach, gdzie wmurowywany jest przecięty bloczek.

Do ścian z ociepleniem stosuje się również bloczki SOLBET Optimal. To są z kolei bloczki, które mają wyprofilowane powierzchnie czołowe na wpusty i uchwyty montażowe lub występujące, jako gładkie z uchwytami montażowymi. Tego rodzaju bloczki muruje się z wypełnionymi spoinami poziomymi i pionowymi. Jeśli to są bloczki z wpustami, to zaprawę nanosi się na powierzchnie bloczka, które się będą stykać z powierzchniami bloczka sąsiedniego. Nie wypełnia się zaprawą wpustów.

Inną metodą wykonywania ścian są ściany jednowarstwowe. Tego typu budowanie umożliwiają bloczki SOLBET Ideal 42cm. Wykonanie ścian jednowarstwowych jest łatwiejsze od wykonania ścian z ociepleniem. Jako potwierdzenie można przywołać wiele przykładów wznoszenia budynków przez wolontariuszy, którzy budowali jedną kondygnację budynku z betonu komórkowego w ciągu jednego dnia, nie mając wcześniej doświadczenia budowlanego. W ich przypadku wystarczał tylko krótki instruktaż na budowie. Jeśli chodzi o parametr izolacyjności cieplnej dla ścian jednowarstwowych z betonu komórkowego SOLBET Ideal 42cm, to uzyskuje się obecnie ściany o współczynniku U=0,23 W/m²K, więc spełnione są wymagania przepisów obecnych. Po wejściu nowych wymagań będą dostępne bloczki o lepszej izolacyjności cieplnej. Warto dodać, że budynki ze ścianami jednowarstwowymi z ABK, w przeważającej części budowane są w Niemczech, gdzie przywiązuje się dużą wagę do energooszczędnego, a zarazem racjonalnego sposobu budowania.

Jeśli chodzi o ściany działowe, to muruje się je z bloczków o szerokości 10 i 12cm. Tego rodzaju grubości pozwalają uzyskać właściwą sztywność ścian i spełnienie normowego warunku na smukłość. Przy najczęściej stosowanych wysokościach pomieszczeń i tym samym wysokościach ścian działowych grubości tego rodzaju ścian, niezależnie od zastosowanego materiału powinny mieć grubość powyżej 10cm. Takie rozwiązanie też spełniają wymagani wskaźnika izolacyjności akustycznej dla ścian działowych, która de facto nie ma aż takiego znaczenia, ponieważ transmisja dźwięków i odbywa się przez ciągi komunikacyjne, czyli drzwi pomiędzy pomieszczeniami.

Dylemat: czy stosować tylko bloczki?

Przy budowie w systemie SOLBET oprócz bloczków stosuje się również przy murowaniu ścian z betonu komórkowego płytki, nadproża zbrojone z betonu komórkowego, kształtki U. Płytki to elementy o grubości 6 i 8 cm. Stosuje się je do aranżacji wnętrz. Mają wysokość 24cm, co oznacza, że można je wmurować na płasko, tym samym uzyskując właściwą wysokość ścian o grubości 24cm. Bez docinania, bez specjalnych zabiegów wykonawca ma takie możliwości i w praktyce w ten sposób się płytki stosuje.

Co do nadproży zbrojonych z betonu komórkowego, to są to łatwe w zastosowaniu elementy murowe pozwalające uzyskać przesklepienie otworów okiennych lub drzwiowych o szerokości do 180cm. Belki stosuje się bardzo łatwo, układając je nad otworem. Bez podparcia montażowego, bez innych dodatkowych czynności. Belki nadprożowe o szerokościach 12cm i 18cm pozwalają dopasować i wykonać nadproże do każdej grubości ściany. Na przykład na ścianach o grubości 24cm należy ułożyć dwie belki 12cm, tylko trzeba pamiętać, żeby nałożyć zaprawę pomiędzy belkami orz w miejscu ich podparcia.

Jeśli nadproża zbrojone są za krótkie, to stosuje się kształtki U. To elementy traconego szalunku w których wykonuje się elementy żelbetowe.

Budowanie systemowe to jedyna metoda na realizację budynków o wysokiej jakość technicznej. Ma to szczególne znaczenie w kontekście zmian w przepisach, które nastąpią po roku 2020 czyli, kiedy wszystkie budowane budynki będą musiały zbliżyć się do standardu zeroenergetycznego.

Dylemat: jak murować na zaprawę do cienkich spoin, czy zaprawę tradycyjną?

Zarównie bloczki SOLBET Ideal, Optimal Plus oraz Optimal są precyzyjnie wyprodukowane. Tolerancje wymiarowe umożliwiają zastosowanie do murowania zaprawy do cienkich spoin. Murowanie na cienką spoinę jest łatwe i szybko pod warunkiem zastosowania się do wytycznych producenta. Po pierwsze należy zastosować odpowiednie i proste w użyciu narzędzia. Dzięki tym narzędziom murowanie jest łatwiejsze niż murowanie na zaprawę zwykłą.

Przy murowaniu na cienkie spiny należy:

• przestrzegać prawidłowego przewiązania elementów murowych,
• zachować jednakową grubość spoin, a więc 1-3-milimetrową,
• kontrolować poziom murowanych elementów i ewentualnie doszlifować nierówności,
• unikać niwelowania nierówności przy zastosowaniu grubszej warstwy zaprawy,
• murując w temperaturze ponad +25^oC, dopilnować zwilżenia powierzchni bloczków wodą, co zapobiegnie pobieraniu wilgoci z zaprawy,
• pilnować, aby bloczki łączone na pióro i wpust dobrze do siebie przylegały,
• w miejscach, w których łączy się ucięte powierzchnie bloczków i w narożach, gdzie nie ma połączenia bloczków na pióra i wpusty (spoinach pionowych) należy nałożyć zaprawę do cienkich spoin,
• otworów w miejscach występowania uchwytów montażowych nie wypełnia się zaprawą.

Bloczki też można murować na zaprawę tradycyjną, jednak do tego trzeba mieć większą wprawę, niż przy murowaniu na cienkie spoiny. Ciąż są zwolennicy murowania na zaprawę tradycyjną i zawsze mają takie możliwości.

Do murowania najlepiej zastosować zaprawy SOLBET: do cienkich spoin 0.1 lub tradycyjną 0.5. Jest też zaprawa zimowa, którą można murować przy temperaturze około 0 stopni. Zaprawy te mają odpowiednie właściwości dopasowane do betonu komórkowego.

Dylemat: czym najlepiej ocieplać ściany z betonu komórkowego?

Ściany z betonu komórkowego można ocieplać zarówno styropianem, jak i wełną mineralną. Pozbawienie ściany dyfuzyjności poprzez ocieplenie styropianem nie ma negatywnego wpływu na budynek. Powołując się na badania profesora Jerzego Pogorzelskiego – okazuje się, że strumień pary wodnej przepływający przez ściany zewnętrzne stanowi do 3% całego strumienia pary wodnej usuwanego z mieszkania. Oznacza to, że wilgoć z budynku usuwana jest przede wszystkim przez sprawny system wentylacyjny. Z punktu widzenia fizyki budowli nie ma znaczenia, czy ściana z betonu komórkowego będzie ocieplona styropianem, czy wełną mineralną. Jedynie można rozpatrywać różnice pod względem trwałości i odporności na ogień. Ze względu na koszty, udział w rynku ścian ocieplonych styropianem jest znacząco większy od ścian ocieplonych wełną mineralną. Również system ocieplenia SOLBET Termo jest oferowany przez SOLBET.

Wyroby SOLBET to również wszelkiego rodzaju tynki mineralne cementowo-wapienne, wyroby gipsowe (tynki, gładzie itp.), wylewki, kleje i emulsje gruntujące. Tak szeroka gama wyrobów sygnowanych marką SOLBET pozwoli na pewno każdemu dobrać właściwe rozwiązanie dla swojego domu.

Zobacz projekty domów w technologii betonu komórkowego SOLBET