Ocieplenie budynku to kluczowy element w procesie budowy domu. Niezależnie od regionu Polski, w którym budynek jest projektowany, konieczne jest zaizolowanie go termicznie oraz przeciwwilgociowo. W innym wypadku nie będzie spełniał swoich podstawowych funkcji; nie zapewni nam, jako użytkownikom ciepła zimą, oraz chłodu latem.
Podstawowa funkcja ocieplenia
Podstawowe elementy, o których termoizolacyjność musimy zadbać to: ściany, podłoga na gruncie, ściany fundamentowe oraz dach. Czyli wszystkie te części budynku, które w bezpośredni sposób mają kontakt z otoczeniem zewnętrznym. Prawidłowe wykonanie izolacji zapewnia komfort termiczny w trakcie użytkowania budynku oraz ma ogromny wpływ na koszty eksploatacji budynku. Pozwala na zredukowanie strat ciepła, co przekłada się na niższe rachunki za ogrzewanie.
Dlaczego warto ocieplić poddasze?
Poddasze to przestrzeń budynku znajdująca się pomiędzy najwyższą kondygnacją budynku, a dachem. Wyodrębniamy poddasza użytkowe oraz nieużytkowe. Poddaszem użytkowym nazywamy część, która została zaadaptowana do celów mieszkalnych. Najczęściej wykorzystujemy ją jako strefę nocną, prywatną dla domowników. Mogą stanowić ją przede wszystkim sypialnie, ale również garderoby, gabinety i biura, pokoje dla dzieci, a także pomieszczenia do zabaw i relaksu. Zatem jest to przestrzeń, w której żyjemy i spędzamy bardzo dużo czasu.
W związku z tym muszą zostać spełnione normy bezpieczeństwa, a także minimalne poziomy współczynnika przenikania ciepła dla każdej przegrody. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie jasno określa jakie są wymagane wartości dla każdego rodzaju przegrody. Nie jesteśmy w stanie ich osiągnąć bez odpowiedniej warstwy izolacji termicznej. Spełnienie wymogów termicznych zdecydowanie podnosi komfort przebywania w pomieszczeniach na poddaszu. Zimą jest ciepło, a latem mamy zapewniony przyjemny chłód. Ponadto odpowiednia warstwa izolacyjna zapewnia niższe koszty eksploatacyjne domu, obniża rachunki, które musimy zapłacić za ogrzewanie.
Jeśli w naszym projekcie domu występuje poddasze nieużytkowe, nie ma konieczności izolowania go termicznie. Należy pamiętać, by izolacja termiczna obejmowała jednak strop pomiędzy poddaszem nieużytkowym, a użytkową kondygnacją mieszkalną poniżej. Warto też upewnić się, że nie ma żadnych niechcianych mostków termicznych.
W jaki sposób ocieplić poddasze?
Ocieplenie poddasza stanowi warstwa termoizolacyjna na wszystkich przegrodach, które mają styczność ze środowiskiem zewnętrznym. W związku z tym na poddaszu jest to przede wszystkim dach, a także ścianki kolankowe, jeśli takie występują. Izolacja termiczna stropu międzykondygnacyjnego poniżej poddasza zapewnia również izolację akustyczną. Ściany zewnętrzne poddasza izolujemy zgodnie z tym, jakie mamy wykończenie na elewacji. Przeważnie jest to ten sam materiał, który stanowi izolację ścian parteru. Prawdziwe wyzwanie pojawia się, gdy planujemy ocieplić dach. Pochylmy się chwilę nad rozpatrzeniem możliwości termoizolacyjnych, które możemy zastosować na połaciach dachowych.
Czym ocieplić dach? – Przegląd najlepszych materiałów izolacyjnych
Elementy więźby dachowej najczęściej wykonywane są z drewna. Może to być tradycyjna więźba dachowa, a także na przykład prefabrykowane wiązary dachowe. Technologie mogą być różne, materiałem bazowym jednak najczęściej zostaje drewno.
Ocieplenie dachu wełną
Korzystnym sposobem ocieplenia przegród, w których występują elementy drewniane (a także stalowe) jest wełna mineralna. Ma szereg zalet, lecz w tym wypadku najważniejszym jest jej ochrona drewna przed ogniem. Sama nie zapala się i dodatkowo osłania przed ogniem łatwopalną konstrukcje. Staje się skutecznym czynnikiem przeciwpożarowym.
Drugim równie ważnym aspektem jest jej elastyczność i sprężystość. Łatwo i stabilnie klinuje się między belkami więźby. Jest lekka i łatwa w montażu. Dzięki swojej elastyczności skutecznie dopasowuje się do drewna i wypełnia wszystkie ewentualne luki zapobiegając mostkom termicznym.
Wełna mineralna dodatkowo jest dobrym izolatorem akustycznym. Zawdzięcza to swojej włóknistej strukturze sprzyjającej rozpraszaniu fal dźwiękowych. Ma wysoką zdolność do wyciszania dźwięków zarówno uderzeniowych, jak i powietrznych. Jest to niewątpliwa zaleta jeśli chcemy mieć ciepłe, a zarazem ciche poddasze. Ten aspekt ma szczególnie duże znaczenie przy ociepleniu stropu poniżej poddasza lub ścian.
Ocieplenie poddasza pianką PUR
Drugim, konkurencyjnie stosowanym sposobem ocieplenia poddasza jest użycie natryskowej pianki poliuretanowej. W aspekcie ogniochronności jest zaliczana do klasy E jako materiał samogasnący, nierozprzestrzeniający ognia.
Decydując się na wykonanie termoizolacji musimy pamiętać o tym, by materiał izolacyjny był paroprzepuszczalny. O ile przy wełnie warunek ten jest spełniony, o tyle przy piance natryskowej PUR należy zwrócić uwagę na jej budowę. Na połacie dachu powinniśmy zastosować piankę otwartokomórkową, jest ona bowiem paroprzepuszczalna, zamkniętokomórkowa nie spełni tego warunku. Współczynnik przewodzenia ciepła λ dla piany PUR otwartokomórkowej jest podobny do wełny mineralnej.
W niektórych sytuacjach waga warstwy izolacyjnej ma kluczowe znaczenie dla obciążenia jaki konstrukcja więźby dachowej jest w stanie przenieść. Takie problemy spotykamy, gdy stajemy przed wyzwaniem ocieplenia poddasza w starym, remontowanym domu. Pianka PUR jest zdecydowanie lżejsza od wełny.
Natryskowy sposób nakładania izolacji w postaci pianki poliuretanowej niweluje niechciane błędy wykonawcze. Ma to znaczenie jeśli nasza więźba dachowa ma skomplikowaną budowę. Jest mniejsze ryzyko, że wykonawca przez nieuwagę zostawi niezaizolowaną szczelinę przy krokwi, czy w innym trudno dostępnym miejscu. Z drugiej jednak strony, niedoświadczony wykonawca może mieć problemy z prawidłowym ułożeniem warstwy piany, w takiej sytuacji lepiej wybrać tradycyjną wełnę.
Z ekonomicznego punku widzenia ocieplenie poddasza pianką PUR może okazać się tańszą alternatywą do tradycyjnej warstwy izolacyjnej wykonanej z wełny. Wszystko zależy od tego o jak niskim współczynniku λ materiał wybierzemy oraz, co za tym idzie, jakiej grubości warstwę będziemy musieli wykonać.
Ocieplenie poddasza celulozą
Kolejnym sposobem ocieplenia domu jest zastosowanie granulatu celulozy. Materiał stanowią luźne strzępki włókien wdmuchiwane za pomocą maszyny we wcześniej przygotowane i zabudowane przegrody przez odpowiednie otwory. Celulozą można ocieplić ściany szkieletowe, stropy, a także połacie dachu. Za pomocą granulatu można naprawić lub uzupełnić istniejącą, lecz uszkodzoną termoizolację.
W przypadku celulozy współczynnik przewodzenia ciepła λ zależny jest od gęstości zasypu jaką uzyskamy. Nie stanowi problemu uzyskanie wartości zbliżonych do tradycyjnej wełny lub pianki PUR. Zaletą tego sposobu ocieplenia jest bardzo dokładne wypełnienie całej przestrzeni w izolowanej przegrodzie. Przy prawidłowym wykonaniu nie powinny mieć miejsca żadne mostki termiczne. Z tego względu warto zadbać o właściwe wdmuchiwanie oraz zagęszczanie materiału.
Celuloza sklasyfikowana jest jako materiał samogasnący – klasa E. Również emisja dymu jest niewielka. Zabezpieczenie kwasem borowym i wodorotlenkiem glinu chroni przed wilgocią oraz grzybami i pleśnią.
Który materiał termoizolacyjny wybrać?
Trudno jednoznacznie określić, który sposób ocieplenia poddasza jest najkorzystniejszy. Wszystko zależy od przestrzeni, z która pracujemy. Warto początkowo zainwestować większą kwotę w lepsze materiały termoizolacyjne, po to by w przyszłości, każdego roku oszczędzać na zdecydowanie niższych rachunkach za ogrzewanie. Dodatkowo zyskując na komforcie mieszkania oraz lepszej kondycji samego budynku.
W przypadku gdy nie mamy poddasza użytkowego, ale mamy strych, w którym chcielibyśmy zapewnić stabilną temperaturę przez cały rok, warto zastanowić się nad tym, czy również go nie ocieplić. Wykonując warstwę termoizolacyjną, a także przeciwwilgociową zyskujemy dodatkowe pomieszczenie o dosyć dużej powierzchni, które możemy w pełni przeznaczyć choćby na przechowywanie rzeczy, czy też składowanie kartonów bez ryzyka zamoknięcia lub zniszczenia przez zbyt niskie temperatury.